Dzisiaj szczegółowo omawiam problem ochrony wizerunku i dobrego imienia w Internecie, uzupełniając już omówione sposoby ochrony dóbr osobistych we wcześniejszym wpisie.

Stałe grono moich klientów stanowią osoby, wobec których za pośrednictwem środków masowego przekazu w postaci komunikatorów, smsów, maili, mediów społecznościowych, forów internetowych, wizytówek firmowych typu Moja Firma w Google czy ZnanyLekarz.pl inna osoba napisała treść nieprawdziwą, negatywną, zawierającą mocno pejoratywne oceny dotyczące mojego klienta, jego wizerunku, ogólnego wyglądu, wykształcenia, doświadczenia zawodowego czy jego kompetencji. Krzywdząca dla klienta treść, która jest nieprawdziwa, szkalująca, z którą się całkowicie nie zgadza staje się powszechnie dostępna, obniżając zaufanie ocenianej osoby czy wręcz pozbawiając, znacznie pogarszając funkcjonowanie w życiu zawodowo-społecznym.

Co możesz zrobić, gdy Ciebie spotka podobna, powszechnie dziś występująca, sytuacja? Czy osoby po drugiej stronie telefonu bezkarnie mogą Cię oczerniać, pomawiając o sytuacje czy zachowanie, które nie miało miejsca? Z całą stanowczością odpowiadam, że takie zachowanie stanowi po pierwsze 1) naruszenie Twoich dóbr osobistych – prawa do prywatności, dobrego imienia, dobrej sławy, godności, wizerunku, nienaruszonej renomy, nieposzlakowanej opinii, marki a także 2) może stanowić przestępstwo zniesławienia opisane w art. 212 § 1 Kodeksu karnego (dalej „KK”).

Należałoby podkreślić, że takie cechy człowieka jak jego wizerunek, prawo do dobrego imienia, dobrej sławy, szacunku, czci, nieposzlakowanej opinii, nazwiska, pseudonimu czy wolności twórczości są chronione w polskim prawie przez wiele ustaw. Warto zatem, by zapamiętać, że prócz powszechnej ochrony prawnej Kodeksu cywilnego (dalej „KC”), ochronę zapewniają m. in.:

1. ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawach autorskich i prawach pokrewnych.

2. ustawa z dnia 26 stycznia 1984 r. Prawo prasowe;

Prawo cywilne zapewnia zatem ochronę zgodnie z art. 23 KC „Dobra osobiste człowieka, jak w szczególności: […] cześć, […], nazwisko lub pseudonim, wizerunek […], twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach”. Oznacza to, że nikt bez zgody danej osoby, nie może zagrozić naruszeniem ww. dóbr ani ich naruszyć, a jeżeli naruszy jest zobowiązany usunąć skutki naruszenia – przeprosić, usunąć komentarz, wpis, opublikować przeprosiny w mediach społecznościowych, a czasami również zapłacić odszkodowanie oraz zadośćuczynienie.

Prawo autorskie stanowi w art. 81 ust. 1 i 2, że „Rozpowszechnianie wizerunku wymaga zezwolenia osoby na nim przedstawionej. W braku wyraźnego zastrzeżenia zezwolenie nie jest wymagane, jeżeli osoba ta otrzymała umówioną zapłatę za pozowanie. Zezwolenia nie wymaga rozpowszechnianie wizerunku: 1) osoby powszechnie znanej, jeżeli wizerunek wykonano w związku z pełnieniem przez nią funkcji publicznych, w szczególności politycznych, społecznych, zawodowych; 2) osoby stanowiącej jedynie szczegół całości takiej jak zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza”.

Oznacza to, że jakiekolwiek użycie konkretnego wizerunku danego człowieka bez zgody tej osoby, jeżeli ta osoba nie otrzymała wynagrodzenia za pozowanie, nie jest osobą powszechnie znaną a wizerunek jej utrwalony został w sytuacji pełnienia przez nią funkcji publicznej albo gdy nie stanowi przypadkowego szczegółu całości np. szerokiego kadru zdjęcia zgromadzenia, jest nielegalne, bezprawne, a uprawniony może dochodzić przysługujących roszczeń z ustawy o prawach autorskich.

Ustawa prawo prasowe stanowi w art. 13 ust. 1 i 2, że „Nie wolno wypowiadać w prasie opinii co do rozstrzygnięcia w postępowaniu sądowym przed wydaniem orzeczenia w I instancji. Nie wolno publikować w prasie wizerunku i innych danych osobowych osób, przeciwko którym toczy się postępowanie przygotowawcze lub sądowe, jak również wizerunku i innych danych osobowych świadków, pokrzywdzonych i poszkodowanych, chyba że osoby te wyrażą na to zgodę”.

Powyższe oznacza, że dziennikarze publikujący w dziennikach, czasopismach, audycjach czy programach telewizyjnych, bez zgody danej osoby, nie mogą ujawnić w swych publikacjach, pismach czy dziennikach wizerunku oraz innych danych osobowych umożliwiających identyfikację danej osoby, jeżeli wobec niej toczy się postępowanie przygotowawcze (zatem przedstawiono jej już zarzuty przez organ ścigania) albo gdy sprawa jest już przeciwko Nim w sądzie jako oskarżonym, a także wizerunku pokrzywdzonych i poszkodowanych.

Podsumowując – wszelkie działania innej osoby niezgodne z powyższymi regulacjami oznaczają zagrożenie albo naruszenie dobra osobistego, czy chronionych praw do wizerunku z prawa autorskiego lub prawa prasowego.

Zgodnie z art. 24 § 1 KC „Ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Na zasadach przewidzianych w kodeksie może on również żądać zadośćuczynienia pieniężnego albo zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny”.

Podobnego rodzaju roszczenia przysługują na podstawie ustawy o prawach autorskich oraz ustawy Prawo prasowe. Z powyższego wynika zatem, że jeżeli znajdziesz się w sytuacji, w której Twoje dobre imię, godność, wizerunek, pseudonim zostało zagrożone albo wprost naruszone wpisem na forum, mediach społecznościowych np. Twitterze/Xie, komentarzem w dyskusji, stroną internetową, ogłoszeniem, wpisem w portalach recenzujących np. ZnanyLekarz/DobryMechaniku pomawiającym Cię o brak kompetencji czy postępowanie, które w rzeczywistośći nie miało miejsca, możesz wprost żądać od autora tego działania:

– natychmiastowego dalszego zaniechania naruszeń – wprost ma zaprzestać kolejnych bezprawnych działań;

– usunięcia skutków naruszeń dokonanych – czyli przeproszenia w adekwatnej formie (media społecznościowe/gazeta/ogłoszenie/strona internetowa czy forum, listownie) oraz opublikowania sprostowania albo usunięcia nieprawdziwego wpisu, komentarza, bezprawnie wykorzystanego wizerunku czy innych danych osobowych;

– zapłacenia Ci zażądanej przez Ciebie kwoty zadośćuczynienia za krzywdę albo na określony przez Ciebie cel społeczny.

W tym celu w pierwszej kolejności musisz 1) namierzyć i pozyskać dane sprawcy naruszeń Twoich dóbr osobistych; 2) wystosować do niego powyższe żądania, najlepiej pisemnie listem poleconym za zwrotnym potwierdzeniem odbioru, wyznaczając nieprzekraczalny termin do usunięcia dokonanych naruszeń oraz ostatecznie 3) pozwać naruszyciela do sądu powszechnego z tytułu naruszenia dóbr osobistych celem przymusowej realizacji i ochrony Twoich praw, co umożliwi przymuszenie naruszyciela do zapłaty zadośćuczynienia i opublikowania stosownych przeprosin czy usunięcia określonych wpisów, komentarzy, ogłoszeń etc.

***

Jeżeli szukasz pomocy przy sporządzaniu wezwania do zaniechania naruszenia dóbr osobistych w Internecie, wizytówce Google, forach internetowych, social mediach (FB/X/Instagram/LinkedIn) oraz pozwu i reprezentacji w sprawie, zapraszam do kontaktu i skorzystania z PORADY PRAWNEJ, a przedstawię Ci możliwości działania oraz poprowadzę Twoją sprawę.