Chciałbym się z Państwem podzielić małym sukcesem w sprawie cywilnej pracowniczej o zapłatę wynagrodzenia przysługującego mojemu klientowi, będącemu pracownikiem i to co ciekawsze, instytucji mającej stać na straży praworządności (nie, to nie jest żart!). Stan faktyczny sprawy jest dosyć prosty – pracownikowi było wypłacane w roku 2022 zaniżone wynagrodzenie z powodu stosowania niezgodnej z Konstytucją RP ustawy, która nakazywała stosować inne wynagrodzenie średnie ogłaszane przez Prezesa GUS, niż to, które było stosowane od lat i powinno być stosowane również w roku 2022.

Po wniesieniu pozwu do Wydziału Pracy Sądu Rejonowego, Sąd I Instancji wydał taki oto dokument:

Dlaczego nie wyrok, a jakiś nakaz zapłaty? Często spotykam się z takimi pytaniami klientów, szczególnie dochodzących zasądzenia swoich roszczeń pieniężnych przed sądem, którzy patrzą podejrzliwie na jakieś „dziwne nakazy zapłaty”, skoro oni tu przyszli po wyrok.

W tym miejscu chcę stanowczo podkreślić, że nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym oraz nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym są orzeczeniami sądowymi zasądzającymi świadczenie pieniężne, równoważnymi w swej istocie i mocy prawnej z wyrokiem zasądzającym, a po uprawomocnieniu stanowią tytuł egzekucyjny, dzięki któremu będzie możliwe wszczęcie postępowania egzekucyjnego celem przymusowego odzyskania pieniędzy – w skrócie nasłanie komornika na dłużnika ?.

Odpowiadając zatem na hipotezę – jeżeli będąc pozwanym nie zaskarżysz nakazu zapłaty w ciągu 14 dni od dnia jego otrzymania, za chwilę możesz mieć na głowie komornika.

Zgodnie z art. 353¹ § 1 KPC „Jeżeli przepis szczegółowy tak stanowi, sąd rozstrzyga sprawę, wydając nakaz zapłaty”. T. Ereciński wskazał [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom II. Postępowanie rozpoznawcze, wyd. V, Warszawa 2016, art. 353(1), że „Nakaz zapłaty jest orzeczeniem merytorycznym, zrównanym w skutkach z wyrokiem. Wydawany jest tylko wtedy, gdy przepis szczególny tak stanowi. […] Od wyroku nakaz zapłaty różni się brakiem solennej formy oraz sposobem wydania. Nakaz zapłaty, inaczej niż wyrok (por. art. 316), wydawany jest wyłącznie na posiedzeniu niejawnym. Jest ponadto orzeczeniem „warunkowym” o tyle, że jego dalsze istnienie uzależnione jest od tego, czy pozwany wniesie środek zaskarżenia”.

Kodeks postępowania cywilnego wyróżnia dwa rodzaje nakazów zapłaty: 1) nakaz zapłaty wydany w postępowaniu upominawczym (art. 499 § 1 KPC) oraz 2) nakaz zapłaty wydany w postępowaniu nakazowym (art. 484¹ KPC). Oba rodzaje nakazów zapłaty w swej treści są zawsze identyczne – zgodnie z art. 480² § 1 KPC „W nakazie zapłaty sąd nakazuje pozwanemu, aby w terminie oznaczonym w nakazie zaspokoił roszczenie w całości wraz z kosztami albo wniósł środek zaskarżenia”.

Zatem jeżeli jesteś powodem i otrzymałeś wydany nakaz zapłaty – możesz się cieszyć, bo masz już orzeczenie sądowe, które po uprawomocnieniu umożliwia wszczęcie egzekucji w celu przymusowego odzyskania od pozwanego Twoich należności.

Z kolei kiedy jesteś pozwanym i otrzymałeś od Sądu I Instancji nakaz zapłaty wraz z odpisem pozwu i załącznikami – możesz albo nic nie zrobić i czekać na egzekucję albo możesz nakaz zapłaty zaskarżyć środkiem zaskarżenia – nakaz upominawczy sprzeciwem a nakaz nakazowy zarzutami.

Zgodnie z art. 480¹ § 1 KPC „Sąd wydaje nakaz zapłaty, jeżeli powód dochodzi roszczenia pieniężnego albo świadczenia innych rzeczy zamiennych, a w innych przypadkach – jeżeli przepis szczególny tak stanowi”. Powyższe oznacza, że sąd rozpoznający sprawę cywilną jest zobowiązany wydać nakaz zapłaty w sprawie, w której powód żąda zapłaty pieniędzy albo innych rodzajowych rzeczy np. tony jabłek czy stu metrów tkaniny.

Zgodnie z art. 499 § 1 KPC „Sąd wydaje nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym w sprawach określonych w art. 480¹ § 1 (KPC – przyp. mój), chyba że według treści pozwu: 1) roszczenie jest oczywiście bezzasadne; 2) twierdzenia co do faktów budzą wątpliwość; 3) zaspokojenie roszczenia zależy od świadczenia wzajemnego;”.

Podsumowując – nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym jest wydawany przez Sąd w przypadkach, kiedy po analizie pozwu oraz dowodów pozwu stanowiących jego załączniki, Sąd I Instancji dochodzi do bardzo mocnego przekonania, że powód ma rację i jego roszczenie jest zasadne tj. że powinien wygrać sprawę.

Nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym różni się zasadniczo czterema cechami prawnymi:

1) jego wydanie następuje na jednoznaczny wniosek powoda zawarty w pozwie;

2) dowody załączone do pozwu spełniają wymogi określone w art. 485 § 1, 2 i 2¹ KPC, przykładowo powód załączył do pozwu zaakceptowaną, podpisaną przez pozwanego fakturę VAT, którą powód mu dostarczył;

3) opłata od pozwu w postępowaniu nakazowym jest mniejsza niż standardowa opłata, bo wynosi jedną czwartą opłaty, co oznacza, że wytoczenie sprawy przez powoda jest po prostu tańsze;

4) nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym pozwala powodowi szybciej wszcząć egzekucję w celu zabezpieczenia jego roszczenia, bo na podstawie art. 492 § 1 i 3 KPC stanowi tytuł egzekucyjny.

Pozwany nie jest pozbawiony możliwości obronienia się przed nakazem zapłaty – zarówno upominawczy jak i nakazowy mogą zostać zaskarżone, o czym wprost stanowi art. 480³ 1 KPC „Środek zaskarżenia od nakazu zapłaty wnosi się do sądu, który wydał nakaz zapłaty”.

W tym miejscu chcę szczególnie gorąco podkreślić, że: 1) nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym należy zaskarżyć sporządzając pismo procesowe „Sprzeciw od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym” a nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym należy zaskarżyć pismem procesowym „Zarzuty od nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym”. Różnica w nazewnictwie jest przy tym bardzo istotna, gdyż Sąd mógłby uznać, że został wniesiony błędny środek zaskarżenia i przez to doszło do uprawomocnienia się nakazu, dlatego proszę o tym pamiętać.

Poza powyższym, środek zaskarżenia musi zawierać elementy określone w art. 480³ § 2 KPC – 1) pozwany musi określić czy zaskarża nakaz w całości czy w jakiejś części/zakresie; 2) przedstawić zarzuty oraz 3) w przypadku nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym należy doliczyć opłatę sądową w wysokości ¾ opłaty od pozwu. Tak sporządzony środek zaskarżenia należy w terminie 14 dni od odebrania nakazu zapłaty wnieść do Sądu, który go wydał.

***

Podsumowując, nakazy zapłaty to normalne, skuteczne orzeczenia sądowe, dzięki którym powodowie mogą uzyskać zaspokojenie swoich roszczeń a pozwani mogą być przymuszeni do zaspokojenia roszczeń powodów.

Dlatego wracając do wstępu, jestem bardzo zadowolony, że Sąd I Instancji podzielił w pełni Naszą argumentację i wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, wyrównując zaniżone bezprawnie pracownikowi wynagrodzenie. Zachęcam gorąco do dochodzenia swoich roszczeń w sytuacji, gdy Twoje wynagrodzenie za pracę zostało bezprawnie zaniżone, bo jeżeli Ty nie zadbasz o swój interes i się nie upomnisz o swoje, to nikt tego nie zrobi, a przedawnienie definitywnie przekreśli szansę na uzyskanie należytego wynagrodzenia.

Jeżeli szukasz pomocy przy sporządzaniu sprzeciwu od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym albo zarzutów od nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym, zapraszam do kontaktu i skorzystania z PORADY PRAWNEJ, a przedstawię Ci możliwości działania oraz poprowadzę Twoją sprawę.